Balat

Uzun yıllardır duyduğum ama bir türlü gidemediğim Balat'a nihayet gidebilmeyi başardım.

Balat; haliç kıyısında, Osmanlı İmparatorluğu zamanında(Fatih dönemi) İspanya Engizisyonlarından kaçan (O zamanlar İspanyollar, İspanya'da yaşayan Müslüman ve Musevilere ya hristiyan olun ya da ülkeyi terk edin dayatması yapmış) Musevilerin yerleştirildiği suriçinde bir yerleşim yeri.

Bu bölgeye Balat kapıdan giriliyor(gerçi kapı,sur vs pek kalmamış).Dar sokaklardan geçerek Balat içlerine ilerledik.

Balat içinde bir Çıfrıt Çarşısı var.(Çıfrıt yahudi demek,hatta dilimizde Çıfrı Çarşısı diye de bir deyim var),Çıfrıt Çarşısında ne ararsanız var.

Fakat her pazar günü kurulan Balat Pazarı çok farklı.Bu pazarı İnebolu'dan gelen bir grup kuruyor,öyle düşündüğünüz gibi büyük bir pazar değil,sadece 5-6 tezgah! Ama sanırım İstanbul'un en taze organik ürünlerini burada bulursunuz, neler mi? Maydanoz, ıspanak, taze fasulye, patlıcan, elma, armut, ceviz, köy ekmeği, peynir, yumurta vs, hatta köy sütü. Fakat elinizi çabuk tutup sabah erken gitmelisiniz, hem herşey kapışılıyor hem de pazar öğleden sonra kaldırılıyor ve pazarcılar İnebolu'ya geri dönüyorlar benden söylemesi...

Yıllarca burada başta yahudiler olmak üzere müslüman,ermeni ve rum toplumu kardeş kardeş hiçbir sorun yaşamadan birarada yaşamışlar...burada cami, ortodoks rum kilisesi, bulgar kilisesi, ermeni kilisesi ve sinegogları birarada görebilirsiniz...

Balat 3 katlı Musevi evleri ile dolu,tabii 1948 yılında İsrail Devleti kurulduktan sonra birçok yahudi bölgeyi terk edip İsrail'e gitmişler. Evlerin bir kısmı restore edilmiş ve çok şirinler, bazıları ise maalesef harabe halinde duruyor. İstanbul'da evler soba, şömine, mangal vs.ile ısıtıldığından ve evlerde ocaklar olduğundan sık sık yangınlar meydana gelmiş,bu nedenle yangınlar geçmişin izlerini büyük ölçüde silmiş...

Balat'da gezerken tesadüfen bir sanatçının atölyesine rastlayıp kendisine misafir olduk.Çok mütefazi,ağaça ruh veren gerçek bir sanatçı Ayhan Tomak..Eserlerini yurtiçi ve yurtdışı birçok yerde sergilemiş,eserlerinin bazıları başta Aşk-ı Memnu olmak üzere dizilerde kullanılmış.Yolunuz Balat'a düşerse mutlaka kendisini ziyaret edip eserlerini görün derim...